Związki zawodowe, a informacja o wysokości składki
4.03.2020
Związek zawodowy żąda przekazywania co miesiąc imiennej listy pracowników ze wskazaniem wysokości odprowadzonej składki członkowskiej za danego pracownika. Wysokość składki jest ustalana procentowo i jest uzależniona od wysokości wynagrodzenia danego pracownika. Czy mogę przekazać związkowi zawodowemu taką listę?
Nie.
Pracodawca może udostępnić związkowi zawodowemu imienną listę pracowników, za których w danym miesiącu została odprowadzana składka. Jednakże, wskazując na tej liście, w jakiej wysokości odprowadzona została składka za konkretnego pracownika pracodawca pośrednio udostępni związkowi zawodowemu informację w jakiej wysokości dany pracownik otrzymuje wynagrodzenie. Informacja o wysokości wynagrodzenia indywidualnie określonego pracownika należy do sfery dóbr osobistych, podlegających ochronie na mocy art. 23 i 24 Kodeksu cywilnego. Ujawnienie takiej informacji bez zgody pracownika może prowadzić do naruszenia dóbr osobistych danego pracownika, a także do ujawnienia danych osobowych bez prawidłowej podstawy prawnej i tym samym naruszone może również zostać prawo do ochrony danych osobowych oraz przepisy ogólnego rozporządzenia o ochronie danych osobowych z dnia 27 kwietnia 2016 r. (RODO).
Przedmiotowa kwestia niejednokrotnie była rozpatrywana przez sądy, a przestawione powyżej stanowisko znajduje odzwierciedlenie w orzecznictwie. Do dnia dzisiejszego pozostaje aktualna uchwała Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego z dnia 16 lipca 1993 r. (I PZP 28/93), w której wskazano, że „Zawarte w art. 8, 23 ust. 1 i 26 pkt 3 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz.U. Nr 55, poz. 234) uprawnienie do kontrolowania przez związki zawodowe przestrzegania prawa pracy oznacza także uprawnienie do kontrolowania wysokości wynagrodzeń pracowników; nie oznacza natomiast uprawnienia do żądania od pracodawcy udzielenia informacji o wysokości wynagrodzenia pracownika, bez jego zgody”, a także SN w tym samym wyroku podniósł, że „Ujawnienie przez pracodawcę bez zgody pracownika wysokości jego wynagrodzenia za pracę, może stanowić naruszenie dobra osobistego w rozumieniu art. 23 i 24 kodeksu cywilnego”. Również w sprawozdaniu z działalności Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych w roku 2008 z dnia 12 sierpnia 2009 r. (Druk nr 2286, s. 110-111) zostało wskazane, że udzielenie informacji o wynagrodzeniu poszczególnych pracowników nie jest możliwe bez ich zgody.
Gdyby składka związkowa byłaby określona kwotowo, udostępnienie związkowi zawodowemu informacji, że za danego pracownika pracodawca odprowadził składkę w z góry zadeklarowanej wysokości nie stanowiłoby zagrożenia dla ochrony danych osobowych i dóbr osobistych pracownika. Natomiast, w sytuacji, gdy wysokość składki jest określona procentowo i uzależniona od wysokości wynagrodzenia indywidualnego pracownika stanowiłoby to przekazanie informacji w zakresie szerszym niż jest to niezbędne. Takie stanowisko jest również potwierdzone przez Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych w decyzji z dnia 23 sierpnia 2013 r. (DOLiS/DEC-859/13), który wskazał, że „[…] z uwagi na fakt, iż wysokość składki członkowskiej nie jest ustalana jako procent wynagrodzenia, udostepnienie danych w powyższym zakresie nie doprowadza w sposób pośredni do ujawnienia wysokości wynagrodzenia danej osoby, czyli informacji, która mogłaby zostać uznana za wykraczającą poza zakres niezbędny do prowadzenia działalności związkowej”. To stanowisko GIODO zostało uznane za wytłumaczone w sposób wyczerpujący i potwierdzone w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 12 stycznia 2016 r. (II Sa/Wa 1217/15), gdzie wskazano, że o ile wysokość składki związkowej nie jest pochodną od wysokości wynagrodzenia, ale jest stała to odnotowanie przy nazwisku członka wysokości wpłaty nie stanowi naruszenia tajemnicy uzyskiwanego przez tego pracownika wynagrodzenia.
